VERBO MODELO Y LOS VERBOS QUE LE ASEMEJAN EN SU CONJUGACIÓN
Recuerda que los modelos sirven para comparar la duda (ya sea la vocal o consonante o toda un segmento de palabra). Lo primero que debes hacer es dar tus dos o tres posibilidades de respuesta y luego recién lo conjugas el modelo y comparas la duda.
1. Hacer (modelo)
Satisfacer, rehacer, deshacer.
2. Leer (modelo)
Creer, proveer
3. Ver (modelo)
Entrever, prever
4. Huir (modelo)
Argüir, atribuir, rehuir, retribuir, incluir.
5. Mover (modelo)
Retorcer, moler, cocer , absolver, oler, conmover, doler.
6. Tener (modelo)
Atender, defender, retener, sostener, contener, mantener, entretener.
7. Aducir (modelo)
Conducir, deducir, inducir, introducir, producir, reducir, seducir, traducir.
8. Caer. (modelo)
Recaer, decaer.
9. Contar (modelo)
Degollar, demostrar, forzar, consolar, revolcar, rogar, tronar, etc.
10. Acertar (modelo)
Apretar, quebrar, desconcertar, atravesar, plegar, etc.
11. Pedir (modelo)
Medir, elegir, competir, rendir, servir, vestir, corregir, concebir, etc.
12. Anunciar (modelo)
Copiar, plagiar
16. ACERTAR | |||||||
INDICATIVO | |||||||
presente | pret. imperfecto / copretérito | pret. perfecto simple / pretérito | futuro simple / futuro | condicional simple / pospretérito | |||
acierto aciertas (acertás) acierta acertamos acertáis aciertan | acertaba acertabas acertaba acertábamos acertabais acertaban | acerté acertaste acertó acertamos acertasteis acertaron | acertaré acertarás acertará acertaremos acertaréis acertarán | acertaría acertarías acertaría acertaríamos acertaríais acertarían | |||
SUBJUNTIVO | |||||||
presente | pret. imperfecto / pretérito | futuro simple / futuro | |||||
acierte aciertes acierte acertemos acertéis acierten | acertara o acertase acertaras o acertases acertara o acertase acertáramos o acertásemos acertarais o acertaseis acertaran o acertasen | acertare acertares acertare acertáremos acertareis acertaren | |||||
IMPERATIVO | |||||||
acierta (acertá), acertad | |||||||
FORMAS NO PERSONALES | |||||||
infinitivo | participio | gerundio | |||||
acertar | acertado | acertando |
19. ANDAR | |||||||
INDICATIVO | |||||||
presente | pret. imperfecto / copretérito | pret. perfecto simple / pretérito | futuro simple / futuro | condicional simple / pospretérito | |||
ando andas (andás) anda andamos andáis andan | andaba andabas andaba andábamos andabais andaban | anduve anduviste anduvo anduvimos anduvisteis anduvieron | andaré andarás andará andaremos andaréis andarán | andaría andarías andaría andaríamos andaríais andarían | |||
SUBJUNTIVO | |||||||
presente | pret. imperfecto / pretérito | futuro simple / futuro | |||||
ande andes ande andemos andéis anden | anduviera o anduviese anduvieras o anduvieses anduviera o anduviese anduviéramos o anduviésemos anduvierais o anduvieseis anduvieran o anduviesen | anduviere anduvieres anduviere anduviéremos anduviereis anduvieren | |||||
IMPERATIVO | |||||||
anda (andá), andad | |||||||
FORMAS NO PERSONALES | |||||||
infinitivo | participio | gerundio | |||||
andar | andado | andando |
20. ASIR | |||||||
INDICATIVO | |||||||
presente | pret. imperfecto / copretérito | pret. perfecto simple / pretérito | futuro simple / futuro | condicional simple / pospretérito | |||
asgo ases (asís) ase asimos asís asen | asía asías asía asíamos asíais asían | así asiste asió asimos asisteis asieron | asiré asirás asirá asiremos asiréis asirán | asiría asirías asiría asiríamos asiríais asirían | |||
SUBJUNTIVO | |||||||
presente | pret. imperfecto / pretérito | futuro simple / futuro | |||||
asga asgas asga asgamos asgáis asgan | asiera o asiese asieras o asieses asiera o asiese asiéramos o asiésemos asierais o asieseis asieran o asiesen | asiere asieres asiere asiéremos asiereis asieren | |||||
IMPERATIVO | |||||||
ase (así), asid | |||||||
FORMAS NO PERSONALES | |||||||
infinitivo | participio | gerundio | |||||
asir | asido | asiendo |
21. CABER | |||||||
INDICATIVO | |||||||
presente | pret. imperfecto / copretérito | pret. perfecto simple / pretérito | futuro simple / futuro | condicional simple / pospretérito | |||
quepo cabes (cabés) cabe cabemos cabéis caben | cabía cabías cabía cabíamos cabíais cabían | cupe cupiste cupo cupimos cupisteis cupieron | cabré cabrás cabrá cabremos cabréis cabrán | cabría cabrías cabría cabríamos cabríais cabrían | |||
SUBJUNTIVO | |||||||
presente | pret. imperfecto / pretérito | futuro simple / futuro | |||||
quepa quepas quepa quepamos quepáis quepan | cupiera o cupiese cupieras o cupieses cupiera o cupiese cupiéramos o cupiésemos cupierais o cupieseis cupieran o cupiesen | cupiere cupieres cupiere cupiéremos cupiereis cupieren | |||||
IMPERATIVO | |||||||
No se usa | |||||||
FORMAS NO PERSONALES | |||||||
infinitivo | participio | gerundio | |||||
caber | cabido | cabiendo |
24. CONDUCIR | |||||||
INDICATIVO | |||||||
presente | pret. imperfecto / copretérito | pret. perfecto simple / pretérito | futuro simple / futuro | condicional simple / pospretérito | |||
conduzco conduces (conducís) conduce conducimos conducís conducen | conducía conducías conducía conducíamos conducíais conducían | conduje condujiste condujo condujimos condujisteis condujeron | conduciré conducirás conducirá conduciremos conduciréis conducirán | conduciría conducirías conduciría conduciríamos conduciríais conducirían | |||
SUBJUNTIVO | |||||||
presente | pret. imperfecto / pretérito | futuro simple / futuro | |||||
conduzca conduzcas conduzca conduzcamos conduzcáis conduzcan | condujera o condujese condujeras o condujeses condujera o condujese condujéramos o condujésemos condujerais o condujeseis condujeran o condujesen | condujere condujeres condujere condujéremos condujereis condujeren | |||||
IMPERATIVO | |||||||
conduce (conducí), conducid | |||||||
FORMAS NO PERSONALES | |||||||
infinitivo | participio | gerundio | |||||
conducir | conducido | conduciendo |
32. ERGUIR* | |||||||
INDICATIVO | |||||||
presente | pret. imperfecto / copretérito | pret. perfecto simple / pretérito | futuro simple / futuro | condicional simple / pospretérito | |||
yergo yergues (erguís) yergue erguimos erguís yerguen | erguía erguías erguía erguíamos erguíais erguían | erguí erguiste irguió erguimos erguisteis irguieron | erguiré erguirás erguirá erguiremos erguiréis erguirán | erguiría erguirías erguiría erguiríamos erguiríais erguirían | |||
SUBJUNTIVO | |||||||
presente | pret. imperfecto / pretérito | futuro simple / futuro | |||||
yerga yergas yerga irgamos irgáis yergan | irguiera o irguiese irguieras o irguieses irguiera o irguiese irguiéramos o irguiésemos irguierais o irguieseis irguieran o irguiesen | irguiere irguieres irguiere irguiéremos irguiereis irguieren | |||||
IMPERATIVO | |||||||
yergue (erguí), erguid | |||||||
FORMAS NO PERSONALES | |||||||
infinitivo | participio | gerundio | |||||
erguir | erguido | irguiendo |
* También son válidas, aunque muy raras, las formas irgo, irgues, irgue, irguen, en el presente de indicativo; irga, irgas, irga, yergamos, yergáis, irgan, en el presente de subjuntivo; e irgue, en el imperativo.
ERRAR | |||||||
INDICATIVO | |||||||
presente | pret. imperfecto / copretérito | pret. perfecto simple / pretérito | futuro simple / futuro | condicional simple / pospretérito | |||
yerro yerras (errás) yerra erramos erráis yerran | erraba errabas erraba errábamos errabais erraban | erré erraste erró erramos errasteis erraron | erraré errarás errará erraremos erraréis errarán | erraría errarías erraría erraríamos erraríais errarían | |||
SUBJUNTIVO | |||||||
presente | pret. imperfecto / pretérito | futuro simple / futuro | |||||
yerre yerres yerre erremos erréis yerren | errara o errase erraras o errases errara o errase erráramos o errásemos errarais o erraseis erraran o errasen | errare errares errare erráremos errareis erraren | |||||
IMPERATIVO | |||||||
yerra (errá), errad | |||||||
FORMAS NO PERSONALES | |||||||
infinitivo | participio | gerundio | |||||
errar | errado | errando |
LUCIR | |||||||
INDICATIVO | |||||||
presente | pret. imperfecto / copretérito | pret. perfecto simple / pretérito | futuro simple / futuro | condicional simple / pospretérito | |||
luzco luces (lucís) luce lucimos lucís lucen | lucía lucías lucía lucíamos lucíais lucían | lucí luciste lució lucimos lucisteis lucieron | luciré lucirás lucirá luciremos luciréis lucirán | luciría lucirías luciría luciríamos luciríais lucirían | |||
SUBJUNTIVO | |||||||
presente | pret. imperfecto / pretérito | futuro simple / futuro | |||||
luzca luzcas luzca luzcamos luzcáis luzcan | luciera o luciese lucieras o lucieses luciera o luciese luciéramos o luciésemos lucierais o lucieseis lucieran o luciesen | luciere lucieres luciere luciéremos luciereis lucieren | |||||
IMPERATIVO | |||||||
luce (lucí), lucid | |||||||
FORMAS NO PERSONALES | |||||||
infinitivo | participio | gerundio | |||||
lucir | lucido | luciendo |
MULLIR | |||||||
INDICATIVO | |||||||
presente | pret. imperfecto / copretérito | pret. perfecto simple / pretérito | futuro simple / futuro | condicional simple / pospretérito | |||
mullo mulles (mullís) mulle mullimos mullís mullen | mullía mullías mullía mullíamos mullíais mullían | mullí mulliste mulló mullimos mullisteis mulleron | mulliré mullirás mullirá mulliremos mulliréis mullirán | mulliría mullirías mulliría mulliríamos mulliríais mullirían | |||
SUBJUNTIVO | |||||||
presente | pret. imperfecto / pretérito | futuro simple / futuro | |||||
mulla mullas mulla mullamos mulláis mullan | mullera o mullese mulleras o mulleses mullera o mullese mulléramos o mullésemos mullerais o mulleseis mulleran o mullesen | mullere mulleres mullere mulléremos mullereis mulleren | |||||
IMPERATIVO | |||||||
mulle (mullí), mullid | |||||||
FORMAS NO PERSONALES | |||||||
infinitivo | participio | gerundio | |||||
mullir | mullido | mullendo |
OLER | |||||||
INDICATIVO | |||||||
presente | pret. imperfecto / copretérito | pret. perfecto simple / pretérito | futuro simple / futuro | condicional simple / pospretérito | |||
huelo hueles (olés) huele olemos oléis huelen | olía olías olía olíamos olíais olían | olí oliste olió olimos olisteis olieron | oleré olerás olerá oleremos oleréis olerán | olería olerías olería oleríamos oleríais olerían | |||
SUBJUNTIVO | |||||||
presente | pret. imperfecto / pretérito | futuro simple / futuro | |||||
huela huelas huela olamos oláis huelan | oliera u oliese olieras u olieses oliera u oliese oliéramos u oliésemos olierais u olieseis olieran u oliesen | oliere olieres oliere oliéremos oliereis olieren | |||||
IMPERATIVO | |||||||
huele (olé), oled | |||||||
FORMAS NO PERSONALES | |||||||
infinitivo | participio | gerundio | |||||
oler | olido | oliendo |
PUDRIR / PODRIR* | |||||||
INDICATIVO | |||||||
presente | pret. imperfecto / copretérito | pret. perfecto simple / pretérito | futuro simple / futuro | condicional simple / pospretérito | |||
pudro pudres (pudrís) pudre pudrimos o podrimos pudrís o podrís pudren | pudría o podría pudrías o podrías pudría o podría pudríamos o podríamos pudríais o podríais pudrían o podrían | pudrí o podrí pudriste o podriste pudrió o podrió pudrimos o podrimos pudristeis o podristeis pudrieron o podrieron | pudriré o podriré pudrirás o podrirás pudrirá o podrirá pudriremos o podriremos pudriréis o podriréis pudrirán o podrirán | pudriría o podriría pudrirías o podrirías pudriría o podriría pudriríamos o podriríamos pudriríais o podriríais pudrirían o podrirían | |||
SUBJUNTIVO | |||||||
presente | pret. imperfecto / pretérito | futuro simple / futuro | |||||
pudra pudras pudra pudramos pudráis pudran | pudriera o pudriese pudrieras o pudrieses pudriera o pudriese pudriéramos o pudriésemos pudrierais o pudrieseis pudrieran o pudriesen | pudriere pudrieres pudriere pudriéremos pudriereis pudrieren | |||||
IMPERATIVO | |||||||
pudre (pudrí o podrí), pudrid o podrid | |||||||
FORMAS NO PERSONALES | |||||||
infinitivo | participio | gerundio | |||||
pudrir o podrir | podrido | pudriendo |
* En la norma culta americana, en el infinitivo y en algunas formas conjugadas de este verbo se presenta la alternancia -u- / -o- en la raíz; en esos mismos casos, la norma culta española solo admite hoy las formas con -u-, que también suelen ser las preferidas en América.
QUERER | |||||||
INDICATIVO | |||||||
presente | pret. imperfecto / copretérito | pret. perfecto simple / pretérito | futuro simple / futuro | condicional simple / pospretérito | |||
quiero quieres (querés) quiere queremos queréis quieren | quería querías quería queríamos queríais querían | quise quisiste quiso quisimos quisisteis quisieron | querré querrás querrá querremos querréis querrán | querría querrías querría querríamos querríais querrían | |||
SUBJUNTIVO | |||||||
presente | pret. imperfecto / pretérito | futuro simple / futuro | |||||
quiera quieras quiera queramos queráis quieran | quisiera o quisiese quisieras o quisieses quisiera o quisiese quisiéramos o quisiésemos quisierais o quisieseis quisieran o quisiesen | quisiere quisieres quisiere quisiéremos quisiereis quisieren | |||||
IMPERATIVO | |||||||
quiere (queré), quered | |||||||
FORMAS NO PERSONALES | |||||||
infinitivo | participio | gerundio | |||||
querer | querido | queriendo |
ROER | |||||||
INDICATIVO | |||||||
presente | pret. imperfecto / copretérito | pret. perfecto simple / pretérito | futuro simple / futuro | condicional simple / pospretérito | |||
roo o roigo o royo roes (roés) roe roemos roéis roen | roía roías roía roíamos roíais roían | roí roíste royó roímos roísteis royeron | roeré roerás roerá roeremos roeréis roerán | roería roerías roería roeríamos roeríais roerían | |||
SUBJUNTIVO | |||||||
presente | pret. imperfecto / pretérito | futuro simple / futuro | |||||
roa o roiga o roya roas o roigas o royas roa o roiga o roya roamos o roigamos o royamos roáis o roigáis o royáis roan o roigan o royan | royera o royese royeras o royeses royera o royese royéramos o royésemos royerais o royeseis royeran o royesen | royere royeres royere royéremos royereis royeren | |||||
IMPERATIVO | |||||||
roe (roé), roed | |||||||
FORMAS NO PERSONALES | |||||||
infinitivo | participio | gerundio | |||||
roer | roído | royendo |
TAÑER | |||||||
INDICATIVO | |||||||
presente | pret. imperfecto / copretérito | pret. perfecto simple / pretérito | futuro simple / futuro | condicional simple / pospretérito | |||
taño tañes (tañés) tañe tañemos tañéis tañen | tañía tañías tañía tañíamos tañíais tañían | tañí tañiste tañó tañimos tañisteis tañeron | tañeré tañerás tañerá tañeremos tañeréis tañerán | tañería tañerías tañería tañeríamos tañeríais tañerían | |||
SUBJUNTIVO | |||||||
presente | pret. imperfecto / pretérito | futuro simple / futuro | |||||
taña tañas taña tañamos tañáis tañan | tañera o tañese tañeras o tañeses tañera o tañese tañéramos o tañésemos tañerais o tañeseis tañeran o tañesen | tañere tañeres tañere tañéremos tañereis tañeren | |||||
IMPERATIVO | |||||||
tañe (tañé), tañed | |||||||
FORMAS NO PERSONALES | |||||||
infinitivo | participio | gerundio | |||||
tañer | tañido | tañendo |
YACER | |||||||
INDICATIVO | |||||||
presente | pret. imperfecto / copretérito | pret. perfecto simple / pretérito | futuro simple / futuro | condicional simple / pospretérito | |||
yazco o yazgo o yago yaces (yacés) yace yacemos yacéis yacen | yacía yacías yacía yacíamos yacíais yacían | yací yaciste yació yacimos yacisteis yacieron | yaceré yacerás yacerá yaceremos yaceréis yacerán | yacería yacerías yacería yaceríamos yaceríais yacerían | |||
SUBJUNTIVO | |||||||
presente | pret. imperfecto / pretérito | futuro simple / futuro | |||||
yazca o yazga o yaga yazcas o yazgas o yagas yazca o yazga o yaga yazcamos o yazgamos o yagamos yazcáis o yazgáis o yagáis yazcan o yazgan o yagan | yaciera o yaciese yacieras o yacieses yaciera o yaciese yaciéramos o yaciésemos yacierais o yacieseis yacieran o yaciesen | yaciere yacieres yaciere yaciéremos yaciereis yacieren | |||||
IMPERATIVO | |||||||
yace o yaz (yacé), yaced | |||||||
FORMAS NO PERSONALES | |||||||
infinitivo | participio | gerundio | |||||
yacer | yacido | yaciendo |
Cuidado:
- Los verbos que contengan la partícula línea en su estructura, tienden a cambiar la
posición del acento a la vocal siguiente. Ej.
Alinéate, delinéate.
- El verbo “licuar” y el verbo “adecuar” sigue a dos modelos de conjugación que es “actuar”
y “averiguar”, por eso, es correcto decir: yo licúo o yo licuo
También es correcto decir: me adecuo o me adecúo.
- El verbo “haber” y “hacer” como impersonales (sin sujeto) no se pueden expresar en
plural. EJ.
Hubieron varios accidentes (incorrecto)
Hubo varios accidentes (correcto)
NO CONFUNDIR:
CORRECTO INCORRECTO
PATEAR (PATEÉ) PATIAR (PATIÉ)
ROCEAR ROCIAR
Enredar (me enredo) me enriedo
ES CORRECTO:
Ha frito ha freído
Ha impreso ha imprimido en estos dos casos están como perífrasis.
Indicativo | |||||||
yo | tú | Ud./él/ella | nosotros, -as | vosotros, -as | Uds./ellos/ellas | ||
Presente | satisfago | satisfaces | satisface | satisfacemos | satisfacéis | satisfacen | |
Futuro | satisfaré | satisfarás | satisfará | satisfaremos | satisfaréis | satisfarán | |
Imperfecto | satisfacía | satisfacías | satisfacía | satisfacíamos | satisfacíais | satisfacían | |
Pretérito | satisfice | satisficiste | satisfizo | satisficimos | satisficisteis | satisficieron | |
Condicional | satisfaría | satisfarías | satisfaría | satisfaríamos | satisfaríais | satisfarían | |
Presente perfecto | he satisfecho | has satisfecho | ha satisfecho | hemos satisfecho | habéis satisfecho | han satisfecho | |
Futuro perfecto | habré satisfecho | habrás satisfecho | habrá satisfecho | habremos satisfecho | habréis satisfecho | habrán satisfecho | |
Pluscuamperfecto | había satisfecho | habías satisfecho | había satisfecho | habíamos satisfecho | habíais satisfecho | habían satisfecho | |
Pretérito anterior1 | hube satisfecho | hubiste satisfecho | hubo satisfecho | hubimos satisfecho | hubisteis satisfecho | hubieron satisfecho | |
Condicional perfecto | habría satisfecho | habrías satisfecho | habría satisfecho | habríamos satisfecho | habríais satisfecho | habrían satisfecho | |
Subjuntivo | |||||||
Presente | satisfaga | satisfagas | satisfaga | satisfagamos | satisfagáis | satisfagan | |
Imperfecto | satisficiera | satisficieras | satisficiera | satisficiéramos | satisficierais | satisficieran | |
Futuro | satisficiere | satisficieres | satisficiere | satisficiéremos | satisficiereis | satisficieren | |
Presente perfecto | haya satisfecho | hayas satisfecho | haya satisfecho | hayamos satisfecho | hayáis satisfecho | hayan satisfecho | |
Futuro perfecto1 | hubiere satisfecho | hubieres satisfecho | hubiere satisfecho | hubiéremos satisfecho | hubiereis satisfecho | hubieren satisfecho | |
Pluscuamperfecto3 | hubiera satisfecho | hubieras satisfecho | hubiera satisfecho | hubiéramos satisfecho | hubierais satisfecho | hubieran satisfecho | |
Imperativo | |||||||
Afirmativo | Negativo | ||||||
Tú | satisfaz | no satisfagas | |||||
Vosotros, -as | satisfaced | no satisfagáis | |||||
Usted | satisfaga | no satisfaga | |||||
Ustedes | satisfagan | no satisfagan | |||||
Otras formas | |||||||
Gerundio | satisfaciendo | ||||||
Participio pasado | satisfecho |
No hay comentarios:
Publicar un comentario